ΧΑΡΗΣ ΚΑΛΛΕΡΓΗΣ

Οι πιο κρίσιμες περίοδοι για την εκδήλωση της παχυσαρκίας στα παιδιά, είναι η νεογνική περίοδος, η ηλικία των 6-7 ετών και η εφηβεία.

Ας δούμε το γιατί:

• Το βάρος του νεογνού, επηρεάζεται σημαντικά από τις διατροφικές συνήθειες της μητέρας. Το βάρος επίσης της μητέρας πριν τη σύλληψη παίζει μεγάλο ρόλο. Αν το βάρος νεογνού είναι πάνω από 4 ½ κιλά, προδιαθέτει για εκδήλωση παχυσαρκίας αργότερα. Αντίθετα το χαμηλό βάρος γέννησης του νεογνού συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο για Σακχαρώδη Διαβήτη και Καρδιαγγειακές νόσους στην ενήλικο ζωή.

• Η ηλικία των 6-7 ετών είναι η περίοδος της απότομης αύξησης των λιποκυττάρων. Εάν η φυσιολογική αυτή αύξηση γίνει νωρίτερα ή με πολύ γρήγορο ρυθμό, το παιδί θα παρουσιάζει μεγάλο κίνδυνο και τάση για παχυσαρκία.

• Η περίοδος της εφηβείας απαιτεί επίσης προσοχή, διότι οι ορμονικές μεταβολές συμβάλλουν στην αύξηση των λιποκυττάρων και στην ανακατανομή του λίπους στο σώμα του παιδιού. Αρνητικό ρόλο επιπλέον μπορεί να παίζουν διάφοροι ψυχολογικοί παράγοντες και αλλαγές στις διατροφικές συνήθειες που παρουσιάζονται σε αυτή τη φάση της ζωής. Η εμφάνιση παχυσαρκίας κατά την εφηβεία, παραμένει κατά 50-70% στην ενήλικο ζωή με συνέπεια κυρίως την αυξημένη θνησιμότητα από καρδιαγγειακά επεισόδια και σακχαρώδη διαβήτη στους ενήλικες.

Μελέτη που έγινε από ερευνητές της Cleveland Clinic και της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης, διαπίστωσε ότι οι παχύσαρκοι έχουν μεγαλύτερο κίνδυνο από τους καπνιστές, καθώς το επιπλέον βάρος αφαιρεί κατά 47% περισσότερα χρόνια ζωής συγκριτικά με το κάπνισμα, ενώ προκαλεί και παρόμοια απώλεια χρόνων ζωής όταν συγκριθεί με την υψηλή αρτηριακή πίεση.

Για τις ανάγκες της μελέτης αυτής χρησιμοποιήθηκαν στοιχεία του 2014 και σύμφωνα με αυτά στις κύριες αιτίες απώλειας ζωής καταγράφηκε η παχυσαρκία, ο διαβήτης, το κάπνισμα, η υψηλή αρτηριακή πίεση και η υψηλή χοληστερόλη. Σύμφωνα με τα στοιχεία, τα άτομα που πέθαναν θα μπορούσαν να έχουν γλιτώσει αν είχαν αλλάξει έγκαιρα τρόπο ζωής.

Για να εκτιμηθεί ο αριθμός των ετών ζωής που χάθηκαν εξαιτίας καθεμίας από αυτές τις αιτίες (τροποποιήσιμους παράγοντες κινδύνου), οι ερευνητές εξέτασαν τη μεταβολή της θνησιμότητας σε μια σειρά υποθετικών αμερικανικών πληθυσμών που καθένας τους εξάλειψε έναν παράγοντα κινδύνου, καθώς επίσης συνέκριναν τα αποτελέσματα με τη μεταβολή των ετών ζωής που χάθηκαν σε έναν πληθυσμό που εξάλειψε όλους τους τροποποιήσιμους παράγοντες κινδύνου.

Σύμφωνα με όσα δήλωσε ο κύριος συγγραφέας της μελέτης Δρ. Glen Taksler από την Cleveland Clinic, οι τροποποιήσιμοι παράγοντες κινδύνου που αφορούν ανθρώπινες συμπεριφορές αποτελούν σημαντικό λόγο θνησιμότητας.  Όπως είπε χαρακτηριστικά «τα προκαταρκτικά αποτελέσματα της μελέτης τονίζουν τη σημασία της απώλειας βάρους, της διαχείρισης του διαβήτη και της υγιεινής διατροφής στον πληθυσμό των ΗΠΑ».

Τα αποτελέσματα της έρευνας δείχνουν επίσης ότι έπιασαν τόπο οι προσπάθειες των τελευταίων ετών ως προς τη διακοπή του καπνίσματος, καθώς πριν από 15 χρόνια ο καπνός βρισκόταν στην κορυφή της λίστας των αιτιών για πρόωρη απώλεια ζωής. Τώρα, οι τρεις από τις πέντε πρώτες αιτίες θανάτου όπως έδειξε η έρευνα, ήταν ο διαβήτης, η υπέρταση και η υψηλή χοληστερόλη και αυτές οι αιτίες, σύμφωνα με τους ειδικούς, μπορούν να αντιμετωπιστούν και είναι σημαντικό να καταλάβουν οι ασθενείς ότι η αντιμετώπιση αυτή θα τους προσδώσει χρόνια ζωής. Επιπροσθέτως, τα αποτελέσματα υπογραμμίζουν τη σημασία της προληπτικής φροντίδας στην κλινική πρακτική και γιατί πρέπει να αποτελεί προτεραιότητα για τους γιατρούς.

Οι ερευνητές, παρουσιάζοντας την εργασία τους στην Ετήσια Συνάντηση της Γενικής Εσωτερικής Ιατρικής 2017, τόνισαν επίσης ότι ορισμένα άτομα μπορεί να έχουν ανάγκες πολύ διαφορετικές από αυτές του ευρύτερου πληθυσμού. Για παράδειγμα, για έναν παχύσαρκο και αλκοολικό ασθενή, είναι σημαντικότετρη η παχυσαρκία, έχει μεγαλύτερο αντικτυπο στον πληθυσμό. Όπως ανέφερε ο Δρ. Taksler, παρόλο που οι ειδικοί γνωρίζουν την άμεση αιτία θανάτου ενός ασθενούς, για παράδειγμα καρκίνο του μαστού ή καρδιακή προσβολή, δεν γνωρίζουν πάντοτε τους παράγοντες που συμβάλλουν σ’ αυτή, όπως η χρήση καπνού, η παχυσαρκία, το αλκοόλ και το οικογενειακό ιστορικό. Για κάθε μείζονα αιτία θανάτου, όπως είπε, μέσα από αυτή τη μελέτη, εντόπισαν μια βασική αιτία για να καταλάβουν αν υπήρχε τρόπος που θα μπορούσε ένα άτομο να ζήσει περισσότερο.